دکتر Fogg یک مدل رفتاری را معرفی کرده است که در سایت خودش به طور کامل بیان شده است. در این مدل بیان شده است برای اینکه رفتاری اتفاق بیفتد می بایست سه المان وجود داشته داشته باشد:
- انگیزه Motivation
- توانایی Ability
- اعلان Prompt
این مدل می گوید در صورتیکه که رفتاری اتفاق نیفتد حتما حداقل یکی از موارد بالا وجود نداشته است.
به طور مثال اگر شما میخواهید کارمند، مشتری و یا شریک شما کار خاصی را انجام دهد می بایست مطمئن شوید که هر 3 شرط وجود دارد. یعنی آنها می بایست مطلع گردند، می بایست توانایی انجام آن کار را داشته باشند و می بایست انگیزه لازم را داشته باشند تا آن اتفاق رخ دهد.
حال به شرح هر کدام از این المان ها می پردازیم.
انگیزش Motivation
سه انگیزه اصلی در این مدل بیان شده است که شامل Sensation یا احساسات ، Anticipation یا انتظار و Belonging یا تعلق داشتن هستند.
هر کدام از اینها دو سو دارند یک سوی منفی و یک سوی مثبت.
احساسات یک روی خشنودی و احساس رضایت دارد و یک روی درد و رنج
انتظار یک روی امید دارد و یک روی ترس
تعلق یک روی پذیرفته شدن در جمع دارد و یک روی طرد شدن.
توانایی Ability
برای انجام یک رفتار می بایست فرد توانایی لازم را برای انجام آن داشته باشد. البته این موضوع کاملا منطقی به نظر می رسد. ولی طراحان محصولات و خدمات اغلب در این برآورد دچار خطا می شوند. سه را برای افزایش توانایی وجود دارد:
- شما می توانید مردم را آموزش دهید و مهارت هایی را یادشان بدهید تا بتوانند به توانایی مورد نظر برسند. این مسیر بسیار سخت است و هرگز دست به این کار نزنید مگر اینکه مجبور باشید. آموزش مردم بسیار سخت است و بیشتر مردم نسبت به آن مقاومت نشان می دهند.
- دادن ابزار کمکی برای اسان کردن رفتار مورد نظر. به طور مثال کتاب شیرینی پزی که پخت شیرینی را اسانتر می کند.
- راه بهینه و مناسب، بازبینی رفتار مورد نظر برای راحت تر کردن و همگام کردن آن با توانایی های مردم است. این روش بهترین است.
با تمرکز روی ساده کردن رفتار هدف می توانید توانایی را بالا ببرید.
اعلان Prompt
تا پیش از سال 2018 به این المان تریگر اطلاق می شد ولی از سال 2018 این نام را به اعلان تغییر دادند. اعلان می تواند خارجی مانند صدای یک زنگ باشد یا درونی مانند یک کاری که عادت شده است باشد. مثل باز کردن درب یخچال هر زمانی که وارد آشپزخانه می شویم که در ناخودآگاه ما است.
نمونه ای از اعلان ها می توان به اعلان های فیس بوک اشاره کرد. که زمانی که تعدادی پیام و… دارید به شما اعلان می کند و شما را به سمت لاگین کردن پیش می برد (رفتار دلخواه)
سه مدل اعلان را اقای فاگ بر می شمارد:
این سه نوع اعلان بوسیله درجه توانایی و انگیزش تعیین می شوند. به طور مثال همان فیس بوک را در نظر بگیرید. بیشتر پیام ها در فیس بوک از نوع facilitator هستند. کلید سبز رنگ این اعلان، آن را برجسته می کند و به آسانی شما را به سمت کلیک روی خود می برد. از طرف دیگر لینک های دیگری نیز در همان صفحه هستند که شما را به جاهای دیگر هدایت می کنند ولی نه به شاخصی آن کلید.
اعلان ها همیشه برای انجام یک رفتار طراحی نمی شوند. بعضی وقت ها یک اعلان به زنجیره ای از اعلان های دیگر و رفتارهای دیگر متصل است. یعنی مرحله به مرحله افراد را به سمت رفتار هدف پیش می بریم. در همان مثال فیس بوک زمانی که کاربر لاگین کرد می تواند خود منجر به اعلانی دیگر شود که کاربر را به سمت فعالیت بیشتر در سایت وادار کند.
مثالی از آن را در تصویر زیر میبینید
بنابراین در طراحی اعلان هان ها می بایست به این زنجیره نیز دقت شود.
جناب آقای گیلانی
با سلام و وقت بخیر
متشکرم از مطالب خوب و باارزشی که به اشتراک گزاشتین. در خصوص مدل fogg شما فرمودید از سال 2018 عامل تریگر به Prompt تغییر داده شده است. لطف می کنید رفرنس مربوط به آن را در اختیار بنده قرار بدید؟ این تغییر توسط خود آقای دکتر Fogg انجام شده؟
ممنون میشم اگر راهنمایی بفرمایید. چون تز بنده بر اساس این مدل هست و میتونه کمک کننده باشه.
پایدار باشید